TEDAVİ ALANLARIHorlama ve Uyku Apnesi

"Bilgilendirme Amaçlıdır."

Horlama, hava yolunda darlık oluştuğu durumlarda ortaya çıkan gürültü biçimindeki sestir. Horlamak ayıp değildir, bir hastalıktır. Horlama tedavisinde en önemlisi horlamanın bir hastalık olduğunu kabul etmektir ve tedavi edilebilinen bir durumdur.

Horlama kişinin kendi sağlığını ve yaşamını riske eden bir hastalık olduğu kadar sosyal olarak da bir hastalıktır. Horlama konusundaki en önemli nokta horlamanın ne zaman sağlık problemlerine yol açtığının tespitidir. Eğer uyku sırasında horlayan kişinin nefes durmaları oluyorsa ve soluksuz kalınan süre 10 saniyeden fazla ise bu durumda uyku apnesi dediğimiz ciddi sonuçlar doğurabilecek bir hastalıktan söz etmemiz gerekir.

Uyku Apnesi ve Belirtileri
Solunum problemleri uykuda oluştuğu için hastanın kendisi durumdan haberdar değildir. Durumu genellikle hastanın eşi veya yakınları fark eder. En belirgin bulgu horlamadır. 

Hastaların birçoğu; çok şiddetli biçimde horlarlar. Hasta düzenli şekilde horlarken aniden sesi kesilir. Hastanın yakınları, önce bu durumun farkına varırlar. Nefes durması sırasında karın ve göğüs hareketleri devam eder. Bu yüzden hava girişinin durduğunu, dışarıdan izleyen birinin ilk anda anlaması zordur. Nefes alamayan kişinin diyafram ve karın kasları gerilince kişi öncekinden daha şiddetli bir ses çıkararak (adeta kükrer gibi) tekrar solumaya başlar. Buna uyku apnesi denir.

Hastalığın ilk ve en belirgin bulgusu gündüz aşırı uyku hâlidir. Yüksek tansiyon, gürültülü horlama, yorgunluk, aşırı sinirlilik, depresyon, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, sabah baş ağrısı, kontrol edilemeyen şişmanlama, uykuda terleme, sık idrara çıkma, mide yanması gibi sorunlar uyku apnesinin sonuçları olarak ortaya çıkabilir. Hastalarda, hastalığın seviyesine göre bu sorunların biri, birden fazlası ya da hepsi birden görülebilir.

Çağımızın önemli rahatsızlıklarından biri olarak kabul edilen uyku apnesi, önlem alınmadığı takdirde ölümle sonuçlanabilmektedir. Hastalığın bu denli ciddi sonuçları olduğu toplum içinde çok fazla bilinmemektedir. Uyku apnesi acil tedavi gerektiren hayati bir hastalıktır. Zamanında tedavi edilemezse kalp krizi, felç, iktidarsızlık (impotans), düzensiz kalp atışları gibi sorunlara yol açar. Ayrıca kazalara, iş verimsizliğine ve sosyal problemlere neden olabilen gün içi aşırı uyku hâline sebep olur. Gündüz uyku hâlinin trafik kazalarına da yol açtığı yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.

Tanı
Uyku apnesinin kesin teşhisi ve şiddetinin ölçülebilmesi laboratuvarda yapılan uyku çalışması adı verilen gelişmiş bir teknikle mümkündür.

Uyku laboratuvarlarında “polisomnografik tetkik” adı verilen; uyku sırasında birçok parametrenin kaydedildiği teknikle beyin bölgelerinin aktiviteleri, uykunun yapısı ve uyku bozuklukları hakkında sağlıklı ve bilimsel bilgiler veren modern bir değerlendirme yapılır. Alınan sonuçlara göre de tanı konarak tedavi edilmesi gereken seviyedeyse ona göre bir yöntemle tadavi edilir.

Tedavi
Uyku apnesinin tip ve şiddetine göre düzenlenen tedavi çeşitleri vardır. Ve tedavide kullanılan yardımcı cihazlar vardır. Bunlar;

Çene İlerletme Aletleri: Çene İlerletme Aletleri, hafif/orta şiddette tıkayıcı uyku apnesi tedavisinde kullanılan aletlerdir. Bu aletler, alt çenenin ileri doğru hareketini sağlayarak dil tabanındaki solunum yolunun genişlemesine ve gelen havanın hızının azalmasına sebep olmaktadır.

PAP Cihazları: PAP cihazları, tıkayıcı uyku apnesinin etkili tedavi yöntemlerinden birisidir. Bu aletler ağız ya da buruna yerleştirilen yumuşak silikon bir maske ile hastaya sürekli ve sabit olarak hava basıncı uygulayarak uyku sırasında kapanan üst hava yollarını açık tutar. Uyku sırasında maske takmayı ve nispeten hareketsiz kalmayı gerektirdiğinden PAP cihazlarının hasta uyumu genellikle düşüktür.

Horlama ve uyku apnesi sendromu olan hastalarda hastalığın şiddeti ve tıkanmanın yerine göre tedavi çok farklı alternatifler içermektedir.

Hastalarda başvurulan tedavi yöntemlerini şu başlıklarda incelemek mümkündür:
* Genel Önlemler
* Özel Tedaviler
   * İlaçlar
   * CPAP (continuous positive air pressure) cihazı
   * Ağız içi apareyler
* Cerrahi Yöntemler
   * Damak ameliyatları
   * Dil kökü ameliyatları
   * Burun ameliyatları
   * Hava yolunun boyundan dışarı açılması (Trakeotomi)

Cerrahi Operasyonlar
Tıkayıcı uyku apnesinde cerrahi operasyonların amacı hava yolunu kapatan dokuların alınması, küçültülmesi veya gerginleştirilmesidir. Bunlar Faringoplasti ameliyatları, Radyofrekans cerrahisi ve dil kökünü öne çekmeye yönelik ameliyatlardır. Hasta için bademcik ameliyatından çok farklı his vermez. Lazerin kullanıldığı LAUP, lokal anestezi ile yapılabilen bir başka ameliyattır.